Ας μου επιτραπεί για μια φορά να αρχίσω με ένα αξίωμα, αν και αποστρέφομαι αυτόν τον δογματικό τρόπο σκέψης, που, αντί να ξεκινά από τις προϋποθέσεις και να επιχειρεί να θεμελιώσει ορθολογικά έναν συλλογισμό για να καταλήξει κάπου, ξεκινά από το συμπέρασμα: Αν η πολιτική της Αριστεράς δεν στηρίζεται σε αξίες, δεν έχει νόημα ούτε ιστορικό ρόλο. Σε αυτό δεν χωρεί δεύτερη άποψη. Άλλο να μαλώνουμε για τη μια ή την άλλη πολιτική, για το ευρώ ή τη δραχμή, για τη φύση των καθεστώτων του "υπαρκτού σοσιαλισμού", ακόμη και για το εάν ο Λένιν, που δεν άκουσε τη Ρόζα για τη σημασία των δημοκρατικών θεσμών, είχε ευθύνη για τη σταλινική εκτροπή, και άλλο να παρακάμπτουμε τις ιδρυτικές αξίες ενός αριστερού κόμματος. Δεν μπορεί να υπάρξει Αριστερά έξω από τα προτάγματα που μας κληροδότησε η Γαλλική Επανάσταση: ελευθερία, ισότητα, αλληλεγγύη. Είναι η κληρονομιά του Διαφωτισμού και της επαναστατικής παράδοσης. "Το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα", όπως έλεγε ο Καστοριάδης. Μπορεί ένα σύγχρονο αριστερό κόμμα να αγνοεί τις ουμανιστικές αξίες; Προφανώς όχι. Αυτό είναι αυτονόητο
Χρειάζεται η διεύρυνση των συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθειά του για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας; Προφανώς και χρειάζεται, αλλά στη βάση αρχών, αξιών και προγραμμάτων. Δεν χρειάζεται η διεύρυνση αυτή να είναι ευκαιριακή και να περιλαμβάνει κάθε καρυδιάς καρύδι. Κι αν γίνει κάποιο λάθος, πρέπει να διορθώνεται πριν κακοφορμίσει. Η πολιτική είναι και διαχείριση λαθών. Ο σοβαρός πολιτικός δεν φοβάται να αναγνωρίσει και να διορθώσει τα λάθη του. Κι αν αυτό πρέπει να ισχύει γενικά, ισχύει διπλά για την Αριστερά, που καλείται σε συμπυκνωμένο χρόνο να δρασκελίσει ολόκληρες ιστορικές περιόδους για να οικοδομήσει ένα εναλλακτικό παράδειγμα. Η πείρα είναι καλή, αρκεί να μην ακριβοπληρώνεται...
Φαίνεται όμως πως αυτά δεν είναι τόσο αυτονόητα. Έτσι τουλάχιστον έδειξε η περίπτωση της υποψηφιότητας για την περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας. Η ιστορική πείρα μάς έχει δείξει ότι ο εθνικισμός, ο αντισημιτισμός, και τελικά ο ίδιος ο φασισμός, έχουν μια απίστευτη ικανότητα να διαστρέφουν "βαθιές λαϊκές επιθυμίες", όπως τις αποκαλούσε ο Ν. Πουλατζάς, για να αφοπλίσουν και να αποπροσανατολίσουν τον λαϊκό παράγοντα. Αντιιμπεριαλιστικός εθνικισμός, συνωμοσιολογία χωρίς όρια, εκμετάλλευση του εθνικού ζητήματος, δεσμοί γης και αίματος, σοσιαλίζουσες αντιλήψεις περί πλουτοκρατίας, στερεότυπα που καλλιεργούνται από το σχολείο μέχρι τους θεσμούς ένταξης στον κοινωνικό ιστό και τα media, κοινοτισμός κ.ά. αποτέλεσαν την "καύσιμη ύλη" των φασιστικών-ολοκληρωτικών κινημάτων που αιματοκύλησαν την Ευρώπη. Πήραν τους "λαϊκούς πόθους" και τους ευτέλισαν και τελικά τους έστρεψαν κατά των ίδιων των εργαζομένων και των ουμανιστικών προταγμάτων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ιστορική Αριστερά πρέπει να επαγρυπνά και να μη δίνει βήμα σε κάθε τυχαίο που επικαλείται κάποιον αντιπολιτικό αχταρμά (σ.σ.: βλέπε ιδεοληψίες περί Εβραίων, δημ(ι)οκρατίας και λαθρομεταναστών που παίρνουν τα κρεβάτια στα νοσοκομεία) για να κρύψει τις φασίζουσες και εθνικιστικές του απόψεις.
Τα παθήματα πρέπει να γίνονται μαθήματα για να μην κακοφορμίζουν και να μην επικρατήσει η τακτική του απελπισμένου. Η ηγεμονία, οι ιδέες και αντιλήψεις που μετατρέπουν την ιδεολογία σε "κοινή λογική" και διαμορφώνουν την κοινωνική συνείδηση, είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφήνεται στην τύχη...

avgi.gr