Η χώρα μας είναι ο τρίτος τους σταθμός. Το κλιμάκιο της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Δημοσίων Υπαλλήλων (PSI) και της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Δημοσίων υπαλλήλων (EPSU) επισκέφτηκε πρώτα την Πολιτεία Ουισκόνσιν των ΗΠΑ. Θέλησε να δει εκεί τις επιπτώσεις της πολιτικής του κυβερνήτη Σκοτ Γουόκερ, ο οποίος προσπάθησε να αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική δυνατότητα των συνδικάτων όσον αφορά τους μισθούς και τα εργασιακά δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων. Δεύτερος σταθμός τους ήταν η Τυνησία. Βρέθηκαν εκεί για να διαπιστώσουν τι έχει αλλάξει στον δημόσιο τομέα μετά την «αραβική άνοιξη». Την προηγούμενη εβδομάδα επισκέφτηκαν την Αθήνα. Κάποιες χώρες αντιμετωπίζουν το φαινόμενο των ιδιωτικοποιήσεων, κάποιες άλλες το πάγωμα ή τις περικοπές των μισθών και των εργασιακών δικαιωμάτων, ενώ σε άλλες υπάρχουν εργασιακή επισφάλεια και απολύσεις στο Δημόσιο. Στην Ελλάδα, μας λέει η Παβανέλι, υπάρχουν όλα αυτά ταυτόχρονα και συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα. Μας επισκέφτηκαν λοιπόν για να συλλέξουν πληροφορίες που θα εντάξουν στην καμπάνια τους ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και για να αποτιμήσουν με σαφήνεια τα καταστροφικά για την κοινωνία αποτελέσματα της πολιτικής της λιτότητας.
«Διαρθρωτικές αλλαγές σημαίνει κατάργηση των συνδικάτων, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, ότι θα υπάρχει ένα μίνιμουμ επίδομα για την υγεία και το υπόλοιπο μέσω ιδιωτικής ασφάλισης
Στον Γιάννη Μπασκάκη
• Ας ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας από το λουκέτο που μπήκε στην ΕΡΤ προκειμένου να καταγραφούν περίπου 2.500 απολύσεις. Η ΕΡΤ έκλεισε τελικά με τα ΜΑΤ και με μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου που δεν επικυρώθηκε από το Κοινοβούλιο. Με αφορμή την ΕΡΤ, ποιες είναι η επιπτώσεις της μνημονιακής πολιτικής για την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας;
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος κατά τη γνώμη μου είναι η αξιοπιστία των δημοκρατικών θεσμών. Η μεγαλύτερη ζημιά που έχει γίνει είναι η δυσπιστία των πολιτών προς τους δημοκρατικούς θεσμούς. Ανεξάρτητα από την πολιτική τους απόχρωση, τα κόμματα που κυβερνούν υποχρεώνονται να υπογράψουν ένα μνημόνιο συνεργασίας και από εκεί και έπειτα είναι δέσμιοι να το τηρούν. Αρα ένα μέρος του εκλογικού σώματος βρίσκει ανούσιο το να συμμετέχει στις δημοκρατικές διαδικασίες.
• Η απαξίωση προς τους δημοκρατικούς θεσμούς είναι και μια από τις αιτίες ανόδου του φασισμού;
Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά ας θυμηθούμε ότι στη μεγάλη οικονομική κρίση του 1929 οι ΗΠΑ απάντησαν με το κεϊνσιανό πρόγραμμα. Εκαναν επενδύσεις, δημιούργησαν θέσεις εργασίας και μπόρεσαν να ενισχύσουν τη δημοκρατία, με τον τρόπο τέλος πάντων που λειτουργεί εκεί. Η ευρωπαϊκή απάντηση ήταν ο ναζισμός στη Γερμανία, ο φασισμός στην Ιταλία και την Ισπανία και ένας πόλεμος. Δυστυχώς φαίνεται ότι η Ευρώπη δεν έχει μάθει το μάθημα. Δεν λέω ότι αυτό είναι το πεπρωμένο μας, αλλά εφαρμόζοντας τόσο σκληρά μέτρα ωθείς τους ανθρώπους στις εύκολες λύσεις που είναι εναντίον των μεταναστών, εναντίον όλων και στο τέλος έρχεται αυτή η καλά βιωμένη εμπειρία.
• Η στρατηγική εξόδου από την κρίση της εσωτερικής υποτίμησης υπαγορεύει τη μείωση των μισθών προκειμένου να μειωθεί το κόστος παραγωγής και να προσελκυστούν επενδυτές. Πώς την κρίνετε;
Πιστεύω ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει. Απλώς στερεί τους ανθρώπους από τα μέσα για την ικανοποίηση των βιοτικών αναγκών τους. Είναι αδύνατο να σκεφτεί κανείς ότι μειώνοντας τους μισθούς μπορείς να προσελκύσεις επενδυτές. Αν σκεφτούμε ότι υπάρχουν χώρες όπου με λιγότερο από ένα δολάριο τη μέρα μπορείς να πληρώνεις εργαζομένους, θα πρέπει να αναρωτηθούμε ποιο είναι το κατώτατο όριο αυτού του ανταγωνισμού. Μπορείς να πας στην Ινδία ή στο Μπανγκλαντές, στην Αφρική ή στην Κεντρική Αμερική. Μπορείς να πας σε τόσο πολλά μέρη όπου θα βρεις φτηνότερο εργατικό δυναμικό το οποίο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί η Ευρώπη. Ο λόγος λοιπόν που η πολιτική λιτότητας υποστηρίζεται και προωθείται τόσο σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ότι ίσως είναι ένας τρόπος για να μειωθούν γενικά οι μισθοί στην Ευρώπη. Πρώτα ήταν η Ελλάδα, μετά η Πορτογαλία, εγώ κατάγομαι από την Ιταλία. Αν κοιτάξουμε, σε όλες αυτές τις χώρες θα δούμε περικοπές μισθών, κοινωνικής προστασίας, εργασιακών δικαιωμάτων, ατομικών δικαιωμάτων, βασικών δικαιωμάτων, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όλα αυτά για να χτιστεί -όπως λέει η κυβέρνησή σας- ένα φιλικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις. H προσέγγιση της πολιτικής αυτής δεν είναι καν οικονομική. Είναι επιχειρηματική και χρηματοπιστωτική. Είναι απλώς η λογική τού να βγάζεις χρήμα από το χρήμα. Η λογική τού να χρησιμοποιείς και να εκμεταλλεύεσαι ανθρώπους και εργαζομένους με τρόπο που να αποφέρουν περισσότερα κέρδη. Δεν είναι τυχαίο ότι για πρώτη φορά το ΔΝΤ ενεπλάκη τόσο πολύ μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μέχρι πριν από 5 χρόνια το ΔΝΤ εμπλεκόταν κυρίως στην Ασία, την Αφρική και τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ στην Ευρώπη είχε ώς τώρα ασχοληθεί μόνο με τις πρώην κομμουνιστικές χώρες όταν αυτές άρχισαν να προσεγγίζουν το δυτικό μοντέλο. Τώρα δίνει δάνεια στις ευρωπαϊκές χώρες και συμμετέχει στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αν συγκρίνουμε το περίφημο διαρθρωτικό πρόγραμμα το οποίο εφάρμοζε το ΔΝΤ στο Καμερούν, στο Μάλι και σε όλες τις αφρικανικές και ασιατικές χώρες με αυτό που εφαρμόζει τώρα στην Ευρώπη, είναι ακριβώς το ίδιο. Εργασιακές μεταρρυθμίσεις που συνεπάγονται μειώσεις μισθών, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων και εργασιακών δικαιωμάτων, περικοπή δημόσιων δαπανών. Αν αναλογιστούμε ότι η ασφάλιση και η δημόσια υγεία είναι οι δύο τομείς όπου είναι πιο εύκολο να επενδύσεις και να έχεις κέρδος σε σύντομο χρονικό διάστημα, τότε βγάζει νόημα γιατί ακολουθούμε αυτή τη στρατηγική.
• Η ελληνική κυβέρνηση έχει δηλώσει την πρόθεσή της να διαπραγματευτεί ώστε να αντικαταστήσει τα οριζόντια μέτρα λιτότητας με «διαρθρωτικές αλλαγές». Είναι ένας πολύ εύηχος όρος. Τι σημαίνει όμως στην πράξη;
Ναι, είναι ωραίες λέξεις. Διαρθρωτικές αλλαγές σημαίνει κατάργηση των συνδικάτων, σημαίνει ολοκληρωτική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, σημαίνει ότι θα υπάρχει ένα μίνιμουμ επίδομα για την υγεία και το υπόλοιπο θα πληρώνεται μέσω ασφάλειας υγείας. Στη χρηματοπιστωτική γλώσσα διαρθρωτικές αλλαγές πάντα σημαίνουν αλλαγές στις συντάξεις, στις εργασιακές σχέσεις, στη δημόσια υγεία. Και βέβαια, μην ξεχνάμε τις ιδιωτικοποιήσεις. Οταν μιλάμε για διαρθρωτικές αλλαγές, μιλάμε για ιδιωτικοποιήσεις.
• Από την εμπειρία σας σε άλλες χώρες, ποιες είναι οι επιπτώσεις των ιδιωτικοποιήσεων στη ζωή των πολιτών;
Θα δείτε τα αποτελέσματα σε μερικά χρόνια. Στη Ρωσία πήρε 10 χρόνια μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης. Σε 10 χρόνια ο μέσος όρος ζωής μειώθηκε κατά δύο χρόνια εξαιτίας της ιδιωτικοποίησης του συστήματος υγείας. Διότι η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και η πρόσβαση σε αυτήν από όλο τον πληθυσμό είναι ο καθοριστικός παράγοντας για τον μέσο όρο ζωής. Εάν μειώσεις την προσβασιμότητα ή την κοινωνική πρόνοια, θα επηρεαστεί άμεσα η διάρκεια ζωής. Χρειάστηκαν 10 χρόνια ιδιωτικοποιήσεων στη Ρωσία για να μειωθεί κατά 2 χρόνια ο μέσος όρος ζωής. Αν δούμε προσεκτικότερα, οι ιδιωτικοποιήσεις εστιάζουν στα αγαθά ή στις υπηρεσίες που οι άνθρωποι χρειάζονται απαραιτήτως. Που δεν μπορούν να πουν «δεν ενδιαφέρομαι γι’ αυτό». Μπορείς να αποφασίσεις να μην αγοράσεις ένα ζευγάρι παπούτσια ή ένα μπλουζάκι ή να μειώσεις την κατανάλωση φαγητού ή να αλλάξεις τη διατροφή σου για να μειώσεις τα έξοδα, αλλά δεν μπορείς να αποφύγεις να πίνεις νερό, δεν μπορείς να αποφύγεις να χρησιμοποιείς ενέργεια, δεν μπορείς να αποφύγεις να πας στο νοσοκομείο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου