ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ Η’ Η ΚΑΤΑΡΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΥΛΟΓΙΑ

Του Παναγιώτη Κουτσουλέλου *

Κατά την τελευταία τριετία και ιδιαίτερα κατά το έτος, που διανύουμε, έχουμε γίνει μάρτυρες μίας γοργής και έκδηλης αποβιομηχάνισης της ελληνικής οικονομίας και μίας άνευ προηγουμένου εργασιακής ερημοποίησης του τόπου μας, που λαμβάνει πλέον ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Πλήθος εργοστασιακών μονάδων, όπως η Neoset, η Σωληνουργία ΒΕΤ, η Σωληνουργία Εμφιετζόγλου ή Shelman ή τα μεταλλεία ΛΑΡΚΟ ακόμη και η αρτοβιομηχανία Κατσέλης, τίθενται πλέον εκτός παραγωγικής λειτουργίας, ενώ παράλληλα χιλιάδες εργαζόμενοι ακολουθούν τον δρόμο της ανεργίας και της κοινωνικής περιθωριοποίησης.

Οι βασικές αιτίες της αποβιομήχανισης αυτής θα πρέπει κατ΄αρχήν να αναζητηθούν στο μοντέλο «ανάπτυξης», που προώθησαν και επέβαλαν στην Ελλάδα, κυρίως κατά τα τελευταία είκοσι (20) χρόνια, τα διεθνή κέντρα ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας, στα πλαίσιο ενός νέου διεθνούς καταμερισμού εργασίας. Ένα μοντέλο, που απορρυθμίζει, αποδιαρθρώνει και καταβαραθρώνει τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας και συγκεκριμένα την αγροτική εκμετάλλευση και την μεταποίηση και που προβάλλει, αναδεικνύει και επιτάσσει τον παρασιτισμό και την κατανάλωση στο πλαίσιο της διόγκωσης του τριτογενούς τομέα. Ένα μοντέλο «ανάπτυξης» που στηρίχθηκε στον ασύστολο καταναλωτικό δανεισμό, ο οποίος με την σειρά του μας οδήγησε στην σημερινή «κρίση χρέους».-

Οι συγκυβερνήσεις των μνημονίων, εφαρμόζοντας συστηματικά και άτεγκτα πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης οδήγησαν και εξακολουθούν να οδηγούν στην πλήρη αποδιάρθρωση, αν όχι στην εκμηδένιση, της παραγωγικής βάσης της εθνικής οικονομίας, πράγμα που αποτυπώνεται και από τη προαναφερόμενη ραγδαία αποβιομηχάνιση.

Σήμερα πλέον υπό τις παρούσες κοινωνικές και πολιτικές συγκυρίες η Ριζοσπαστική Αριστερά και συγκεκριμένα ο πολιτικός της εκφραστής ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Ε.Κ.Μ., ευρισκόμενος στα πρόθυρα της διακυβέρνησης της χώρας θέτει ως βασική και κύρια συνισταμένη του προγραμματικού του λόγου την ανάγκη για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας στην κατεύθυνση αφενός της διασφάλισης της επάρκειας των ικανών και αναγκαίων, για την επιβίωση των λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων, αγαθών και αφετέρου της διαμόρφωσης των υλικών προϋποθέσεων της οικονομικής μας αυτοδυναμίας.

Στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, μπορούν να να παίξου αξιοσημείωτο ρόλο τόσο οι, εκτός λειτουργίας παραγωγικές μεταποιητικές επιχειρήσεις όσο και οι, εκτός εργασίας σήμερα, πλέον εργαζόμενοί τους. Τούτο ως άμεση προοπτική θα έχει τη δυνατότητα να λάβει σάρκα και οστά με τις εξής προϋποθέσεις:

• Οι εργαζόμενοι να αντιληφθούν τον ιστορικά πρωτοποριακό τους ρόλο ως υποκείμενο κοινωνικών αλλαγών, ξεφεύγοντας από τον στείρο οικονομισμό, που παράγεται και αναπαράγεται από στείρες και αδιέξοδες συνδικαλιστικές δραστηριότητες δήθεν πεφωτισμένων πλην όμως, από κάθε άποψη χρεοκοπημένων ηγεσιών και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την επανέναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών με συστήματα αυτοδιαχείρισης και άμεσου κοινωνικού ελέγχου.
• Η αριστερή κυβέρνηση να παράσχει κάθε είδους θεσμική διευκόλυνση για την επαναλειτουργία των επιχειρήσεων αυτών από τους εργαζόμενους τους (καθιέρωση φορολογικών κινήτρων και απαλλαγών, συμμετοχή στις δαπάνες για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών, παροχή διευκολύνσεων και πρόσθετων δυνατοτήτων για την απόκτηση απαρακώλυτης πρόσβασης για την προμήθεια πρώτων υλών κ.λ.π.).
• Οι αυτοδιαχειριζόμενες ή υπό πλήρη κοινωνικό έλεγχο επιχειρήσεις αυτές να ενταχθούν στον ευρύτερο σχεδιασμό του προγράμματος παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, όχι ως πειραματικές μορφές εναλλακτικής παραγωγικής διαδικασίας, αλλά ως βασικές μονάδες, που θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ανασύσταση του παραγωγικού ιστού.
• Οι επιχειρήσεις αυτές να διατηρούν ζωντανές σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες, λαμβάνοντας πρωτοβουλίες μαζί με αυτές για την αντιμετώπιση ζητημάτων, που σχετίζονται με την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, την ανεργία και την ανάγκη για εργασιακή μάθηση και εξειδίκευση, τις τοπικές παραγωγικές ανάγκες και τις αναπτυξιακές προοπτικές.- Βασικός όρος της διαμόρφωσης της σχέσης αυτής αποτελεί η συμμετοχή αιρετών εκπροσώπων των τοπικών κοινωνιών στα διοικητικά συμβούλια των αυτοδιαχειριζόμενων επιχειρήσεων, έτσι ώστε αυτές να τελούν και υπό ευρύ κοινωνικό έλεγχο.

Κρίνοντας από τις κοινωνικά επαχθείς συνέπειες, που παράγονται από την διακοπή λειτουργίας μεταποιητικών επιχειρήσεων, (μαζική έξοδος εργαζομένων στην ανεργία, φτωχοποίηση των λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων, διάλυση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας κ.λ.π.) ορθά έχει χαρακτηρισθεί η διακοπή αυτή ως κατάρα. Όμως, κάτω από συνθήκες αριστερής διακυβέρνησης του τόπου και ποιοτικής ανάπτυξης του εργατικού κινήματος, οι επιχειρήσεις αυτές στο πλαίσιο της αυτοδιαχειριζόμενης ή κοινωνικά ελεγχόμενης παραγωγικής τους λειτουργίας, μπορούν να επιτελέσουν πρωτοποριακό ρόλο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας και να χαρακτηρισθούν ευλογία. Σε κάθε περίπτωση και για να προλάβουμε κάθε κακοπροαίρετη κριτική ο σκοπός της επαναλειτουργίας των αυτοδιαχειριζόμενων ή κοινωνικά ελεγχόμενων επιχειρήσεων δεν είναι η «κατασκευή νησίδων σοσιαλισμού σε συνθήκες εργαστηρίου», αλλά η διαμόρφωση όρων και προϋποθέσεων για να καταστεί η εργατική τάξη στην Ελλάδα, όχι μόνο μία τάξη για τους άλλους αλλά κυρίως για τον εαυτό της……

Κριεκούκι 8^η Ιουλίου 2013

Παναγιώτης Απ. Κουτσουλέλος

*  Μέλος Π.Γ. της Τ.Ε. ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Ε.Κ.Μ. Μάνδρας Ειδυλλίας